Wereldmodel
We onderzoeken de wereld om ons heen en brengen deze in eerste instantie in kaart door middel van onze zintuigen. We registreren slechts een klein deel van wat we horen, zien, voelen, ruiken en proeven. We kunnen nu eenmaal niet het totaal aan impulsen dat op ons af komt verwerken. We maken hieruit een zeer persoonlijke keuze. Naast de grenzen die er zijn aan wat onze zintuigen kunnen opnemen en verwerken, wordt onze waarneming ook gefilterd door onze persoonlijke ervaring, cultuur, taal, overtuigingen, waarden, belangstelling en vooronderstellingen.
Elk van ons heeft dus een uniek model van de werkelijkheid, oftewel ons wereldmodel.
‘De kaart is niet het gebied.’
Alfred Korzybski
Jammer genoeg gedragen we ons vaak alsof onze kaart (wereldmodel) de werkelijkheid (het gebied) is en hebben we bovendien de neiging aan te nemen dat anderen hetzelfde ervaren als wij. Hieruit is al menig communicatieprobleem ontstaan.
Willen we misverstanden voorkomen, dan zullen wij ons moeten verdiepen in het wereldmodel van de ander. We hebben dan informatie over dit model nodig en zullen die informatie moeten inwinnen.
Kennis van andere wereldmodellen heeft nog een extra effect; door de strategieën van anderen te leren kennen en toe te passen, vergroten we onze flexibiliteit. We creëren meer keuzes voor onszelf. Door naast de bestudering van het gedrag van anderen ook de feedback van anderen over ons gedrag ter harte te nemen, kunnen we van ons eigen gedrag en onze eigen reacties een leersituatie maken.