Rouwverwerking

Rouw is het geheel van lichamelijke, emotionele, cognitieve en gedragsmatige reacties, die optreden na het verlies van een persoon met wie een betekenisvolle relatie bestond. Nabestaanden kunnen zeer uiteenlopende gevoelens hebben tijdens het rouwen en de periode van rouw kan sterk wisselen. Nabestaanden weten vaak niet welke reacties kunnen volgen op het verlies van een dierbare en hoelang zij ‘horen’ te rouwen.

Benieuwd op welke manier NLP jou kan helpen bij rouwverwerking? Kom naar de gratis informatieavond

Onderstaande reacties zijn veel voorkomend bij nabestaanden die door ‘normale’ rouw gaan.

• Lichamelijke reacties: slaapproblemen, verminderde eetlust, spanningshoofdpijn, energieverlies. Soms gaat de rouwende dezelfde symptomen ervaren als destijds de overledene
• Emotionele reacties: verdriet, eenzaamheid, angst, schuldgevoelens, agressie, machteloosheid, pessimisme, opluchting
• Cognitieve reacties: concentratieverlies, verminderde zelfwaardering, verwardheid, gespannenheid, preoccupatie met de overledene, hopeloosheid
• Gedragsmatige reacties: teruggetrokkenheid, zoekgedrag, vermijding van personen of situaties

Gecompliceerde rouw

Wanneer er problemen zijn met rouwverwerking kan er sprake zijn van gecompliceerde rouw. Omdat iedereen op zijn eigen manier rouwt met verschillende gevoelens en gedragingen is het moeilijk om vast te stellen wanneer er sprake is van gecompliceerde rouw. Vaak wordt deze vorm van rouwen benoemd wanneer de eerder genoemde reacties ernstigere vormen aannemen en het de nabestaande belemmert in zijn of haar sociale leven of beroepsmatig functioneren.

Welke factoren hebben invloed op rouwverwerking?

Leeftijd
Kinderen en jongeren zijn meestal niet in staat om lang achter elkaar te rouwen en verdelen het rouwproces over een langere tijd. Het lijkt dan alsof jongeren sneller overgaan tot de hervatting van het dagelijks leven, maar zitten eigenlijk langduriger in het rouwproces. Ook zijn jongeren minder geneigd om gevoelens met anderen te delen waardoor ouders soms niet herkennen dat er wel degelijk sprake is van een rouwproces.

Geslacht
Mannen en vrouwen verwerken verdriet op een andere manier. Zo heeft bij partnerverlies de gezondheid van mannen meer te lijden dan die van vrouwen. Het verlies van emotionele en sociale steun, die mannen gewend waren bij de partner te zoeken, wordt als een van de verklaringen genoemd.

Lichamelijk en/of psychische problemen
Rouwverwerking kan moeilijker worden gemaakt door al aanwezige lichamelijke of psychische problemen.

Relatie met de overledene
Als er sprake was van een afhankelijke relatie met de overledene, dan is er een verhoogd risico op gecompliceerde rouw.

De periode van ziekte en overlijden
Naarmate de periode van ziekte voorafgaand aan het overlijden langer heeft geduurd, hebben de nabestaanden zich beter kunnen voorbereiden op het verlies. Er is daardoor minder risico op problemen in de rouwverwerking. Wanneer men geen afscheid heeft kunnen nemen van de overledene of niet tevreden is over het afscheid kan dit juist leiden tot gecompliceerde rouw.

Manier van overlijden
Er kunnen zich ook rouwproblemen voordoen wanneer het overlijden door de nabestaanden als traumatisch werd ervaren. Bijvoorbeeld doordat er sprake was van verminking, ernstige cachexie of suïcide.

De periode na het overlijden
Gecompliceerde rouw kan ontstaan wanneer zowel praktische als emotionele steun ontbreken. Het kan ook zijn dat de nabestaande zich niet in staat voelt om het verdriet met naasten te delen. Daarnaast kunnen problemen met financiën, huisvesting of werk die ten gevolge van het overlijden ontstaan, zorgen voor gecompliceerde rouw.

Tijdens één op één coaching helpen de therapeutische NLP coaches van Kaber jou bij rouwen en het verwerken van verlies. Deze sessie is altijd op maat en kun je samen of alleen boeken. Lees meer en ontdek of deze manier van rouwverwerking bij jou past.  

Rouwbegeleiding

Wanneer er een vermoeden bestaat van gecompliceerde rouw kan de nabestaande de Rouw Vragenlijst invullen waarin verschillende criteria aan bod komen. De uitslag kan normale rouwverwerking, gecompliceerde rouwverwerking of ernstig gecompliceerde rouwverwerking zijn. Aan de hand van de uitslag vind er rouwbegeleiding plaats.

Rouwbegeleiding is er op gericht om de nabestaande meer inzicht te geven in het eigen rouwproces. Het biedt de nabestaanden de gelegenheid hun verhaal te vertellen, gevoelens en ‘vreemde’ reacties of (suïcidale) gedachten te verwoorden. Verder wordt er tijdens rouwbegeleiding de tijd te genomen voor rouwverwerking en het leren omgaan met vervelende reacties en de juridische of financiële nasleep van het overlijden. Soms is men bang niet meer uit het rouwproces te zullen komen en kan men zich nauwelijks voorstellen weer een normaal dagelijks leven te krijgen. Het kan voor nabestaanden dan een geruststelling zijn om te horen dat deze reacties bij normale rouw horen.

Rouwbegeleiding van kinderen

Rouwbegeleiding van kinderen en jongeren vraagt kennis van de ontwikkelingsfase waarin zij zich bevinden. Een misopvatting is dat jonge kinderen weinig meekrijgen van het verlies van een gezinslid. Ook wordt nog wel eens gedacht dat een afwerende houding van pubers wijst op het zelfstandig verwerkt hebben van het verlies. Dit is echter niet altijd waar. Zoals gezegd zijn kinderen minder geneigd om hun rouwreactie met anderen te delen, het kan hen helpen als zij daartoe uitgenodigd worden. Omdat kinderen en jongeren vaak later rouwen dan volwassenen, wordt op het moment dat zij problemen krijgen nogal eens vergeten om de link te leggen met de eerdere verlieservaring. Ook kunnen kinderen in een volgende ontwikkelingsfases met nieuwe vragen of ontdekkingen over de betekenis van het verlies komen. Dit brengt nieuw en ander verdriet met zich mee. De rouwverwerking van kinderen en jongeren mag niet worden onderschat.

De therapeutische NLP coaches van Kaber bieden jou hulp bij het verwerken van verlies. Twijfel je of een persoonlijke begeleider jou verder kan helpen? Neem contact met ons op voor meer informatie.